Op 20 december is op de Katholieke Begraafplaats aan de Graaf Florisweg in Gouda een gedenksteen onthuld voor de 160 overleden Belgische vluchtelingen die in de periode 1914 en 1918 tijdelijk in Gouda verbleven. De onthulling gebeurde in aanwezigheid van de ambassadeur van België Dirk Achten, burgemeester van Gouda Milo Schoenmaker, wethouder Thierry van Vugt, voormalige kinderburgemeester Dieuwertje Kerkhoven. De steen is een initiatief van het Historisch Platform Gouda, naar een idee van Martin Kraaijestein en Frans Vandenhende. Op de gedenksteen staat: Wie gemist wordt, is niet vergeten. Bij de steen hoort een namenboek, waarin alle 160 overleden vluchtelingen worden genoemd.
Aan de Graaf Florisweg in Gouda heeft tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) een vluchtelingenkamp gestaan. Duizenden Belgische mannen, vrouwen en kinderen krijgen tussen oktober 1914 en februari 1919 hier een tijdelijk onderdak aangeboden. Het aantal Belgische vluchtelingen dat verblijft in het vluchtoord, varieert van bijna 2000 in 1915 tot ruim 1000 in 1918. Ook bij particulieren in de stad vinden vluchtelingen een tijdelijk onderkomen.
In november 1918 is het weer vrede in Europa en niet lang daarna vertrekken de laatste vluchtelingen naar huis. Het vluchtoord wordt opgeheven, de inboedel verkocht en de gebouwen gesloopt. Niet alle Belgen keren terug naar huis. Een klein aantal blijft in Gouda vanwege werk of de liefde. Daarnaast zijn er in de periode 1914-1918 160 Belgische vluchtelingen overleden in Gouda. Zij zijn bijna allemaal begraven geweest op de Katholieke Begraafplaats aan de Graaf Florisweg. Drie (protestante) vluchtelingen worden begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Vorstmanstraat.
In 2016 werd er op initiatief van Historisch Platform Gouda een informatiebord opgericht op de plek van het Vluchtoord, met de geschiedenis van het kamp en foto’s. De gedenksteen die nu onthuld is op de Katholieke Begraafplaats op 20 december 2018 herinnert nog extra aan het bestaan van de vluchtelingen die niet meer thuis kwamen na de Eerste Wereldoorlog.
Bekijk de volledige namenlijst…
Bekijk de digitale versie van het namenboek… (pdf-bestand)
Bestellen van de papieren (hardcover) versie kan door een e-mail te sturen naar info@samh.nl onder vermelding van Namenboek overleden Belgische vluchtelingen inclusief naam en adresgegevens én door 17,50 over te maken op NL75 INGB 0000 606763 ten name van Streekarchief Midden-Holland. U krijgt dan een bevestigingsmail, waarmee het boek opgehaald kan worden bij het streekarchief in de Chocoladefabriek. Als het boek opgestuurd moet worden, komen er nog 6 euro verzendkosten bij.